Mål

Bachelorprogrammet i nanoteknologi har som mål å gi teoretisk forståing og praktisk kompetanse innan den naturvitskaplege basisen for nanoteknologi. Vidare skal studiet gjennom døme og arbeid på moderne laboratorium, gi ei solid innføring i det særmerkte for nanovitskap og nanoteknologi. Studenten vil også møte etiske og samfunnsmessige problemstillingar knytt til teknologi.

Innhald

Teknologiske nyvinningar har gjort det råd å måle og systematisk endre strukturar og prosessar som skjer på ein skala frå 0,1 til 100 nanometer. Dette opnar for heilt spesielle eigenskapar som ofte er styrt av kvantemekanikken sine lover. Medan nanovitskapen er oppteken av korleis ein kan oppnå ønskte eigenskapar gjennom manipulasjon på nanometer-skala, handlar nanoteknologi om praktisk utnytting av material, strukturar og komponentar basert på nanovitskap. Bachelorprogrammet i nanoteknologi gir eit tverrfagleg solid grunnlag i matematikk, fysikk, kjemi og mikrobiologi. I eigne emner blir nanoteknologien sett i perspektiv, nanoteknologisk instrumentering blir demonstrert og teken i bruk av studentane, nanomaterial blir syntetiserte og karakteriserte. Studentane blir og introdusert til den nanoteknologiske forskinga som går føre i forskningsrupper på fleire av institutta og fakulteta på universitetet. Det er mogleg å gjennomføre eit sjølvstendig nanoteknologisk retta prosjekt under rettleiing mot slutten av studiet.

Kandidaten skal ved avslutta program ha følgjande læringsutbyte definert i kunnskapar, ferdigheter og generell kompetanse:

Kunnskapar

kandidaten

• kan gjere greie for kvalitative og kvantitative modellar sentrale innan nanovitskap og teknologi, særskild innan fysikk, kjemi og molekylærbiologi
• kan gi døme på nanoteknologiske produkt og prosessar, og forklare korleis ønskte og uønskte eigenskapar blir bestemt av struktur og prosessar på nanoskala
• kan følgje etablerte protokollar for framstilling og karakterisering av nanostrukturerte material i tråd med gjeldande reglar for sikker laboratoriepraksis
• har ei god generell naturfagleg forståing og basiskunnskapar innan fysikk, kjemi og molekylærbiologi, matematikk, matematikk og informatikk

Ferdigheiter

kandidaten

• kan drøfte nanovitskaplege fenomen og eigenskap-struktursamanheng ved hjelp av forklaringsmodellar frå dei grunnleggjande naturvitskapane samt matematikk
• kan bruke moderne vitskaplege analyseinstrument innan nanoteknologi
• kan følgje etablerte protokollar for framstilling og karakterisering av nanostrukturerte material i tråd med gjeldande reglar for sikker laboratoriepraksis
• kan undersøke og dokumenter eigenskapar til eit gitt system på ein systematisk og reproduserbar måte, og tolke resultata i forhold til relevante teoriar
• kan tolke, evaluere og samanlikne informasjon og data om nanoteknologiske system
• kan nytte programmering til å løyse grunnleggande problem i nanoteknologi
• kan presentere resultat frå eigne undersøkingar både munnleg og skriftleg

Generell kompetanse

 kandidaten

• kan planlegge og utføre praktisk laboratoriearbeid og nytte vitskapleg instrumentering
• kan gjennomføre og dokumentere eksperiment i samhøve med vitskaplege standardar, samt tolke resultata frå desse
• er bevisst på kvalitet av eige og andre sitt arbeid og kan nytte vanlege verktøy for kvalitetssikring
• har høg bevisstheit omkring problemstillingar knytt til helse, miljø og sikkerheit (HMS) og kan nytte gode rutinar for sikkert arbeid
• kan innhente påliteleg informasjon og nytte dette til å fornye og vidareutvikle eigen kompetanse
• kan kommunisere om faglege problemstillingar med ekspertise innan nanoteknologi, fysikk, kjemi og molekylærbiologi
• kan kommunisere om faglege problemstillingarpå med ikkje-ekspertar
• kan nytte sine faglege kunnskapar for å løyse problemstillingar både aleine og i samarbeid med andre
• har innsikt i og kan drøfte etiske og samfunnsmessige aspekt ved teknologi og forsking generelt, og nanoteknologi og nanoteknologisk forsking spesielt
• har respekt for vitskaplege verdiar som openheit og pålitelegheit

Bachelorstudiet i nanoteknologi er eit krevjande studium på eit høgt fagleg nivå. Vi tilrår ein brei realfagleg bakgrunn tilsvarande Fysikk 1, Kjemi 1 + 2 og Matematikk R1 + R2 frå vidaregåande skule.

Desse emna er obligatoriske i studieprogrammet:
Ex.phil, INF100, KJEM110, KJEM120, KJEM291, MAT111, MAT102 eller MAT121, MOL100, MOL200, NANO100, NANO161, NANO244, PHYS111 og PHYS112, samt eitt av emna [KJEM123 eller PHYS114].

Studieplanen endres for studentar som starter frå og med hausten 2019. MAT112 byttes ut med MAT102 eller MAT121.

(f.o.m Huast 2019 er MAT112 bytta ut med MAT102 eller MAT121)

Spesialiseringa i bachelorprogrammet i nanoteknologi er på til saman 130 studiepoeng som består av desse emna: KJEM110, KJEM120, KJEM221, MAT111, MAT102 eller MAT121, MOL100, MOL200, NANO100, NANO161, NANO244, PHYS111, PHYS112, samt eitt av emna KJEM123 eller PHYS114.

Tilrådd studieplan frå og med hausten 2020:

1. semester: INF100, KJEM110, MAT111

2. semester: NANO100, PHYS111, MAT102/MAT112

3. semester: KJEM120, PHYS112, MOL100

4. semester: NANO161, KJEM123/PHYS114/valemne, EXPHIL/KJEM291

5. semester: NANO244, KJEM221, MOL200

6. semester: KJEM299, valemne, EXPHIL/KJEM291

(NANO299 erstatter KJEM299 og blir undervist senest f.o.m våren 2023

Desse emna er tilrådde valemne i studieprogrammet:

KJEM130, KJEM140, MOL201, PHYS118, NANO299

Ved UiB er det to typar karakterskalaer, bestått/ikkje bestått og bokstavkarakterar på skalaen A-F.

Karakterskala for kvart emne som inngår i bachelorprogrammet er omtalt i emnebeskrivinga.

Bachelorstudiet gir grunnlag for masterstudiar innan relevant fagområde.

For å vere kvalifisert for opptak til eit masterprogram må du oppfylle opptakskravet om C eller betre som gjennomsnittskarakter på emna i spesialiseringa i bachelorgraden.

Ta gjerne kontakt med studierettleiar på programmet dersom du har spørsmål: mailto:Studierettleiar@nano.uib.noStudierettleiar@nano.uib.no

Tlf 55 58 34 46.

Teknologiske nyvinningar har gjort det råd å måle og systematisk endre strukturar og prosessar som skjer på ein skala frå 0,1 til 100 nanometer. Dette opnar for heilt spesielle eigenskapar som ofte er styrt av kvantemekanikken sine lover. Medan nanovitskapen er oppteken av korleis ein kan oppnå ønskte eigenskapar gjennom manipulasjon på nanometer-skala, handlar nanoteknologi om praktisk utnytting av material, strukturar og komponentar basert på nanovitskap. Studiet gir teoretisk forståing og praktisk kompetanse innan den naturfaglege basisen for nanoteknologi. Vidare får du ei innføring i det særmerkte for nanovitskap og nanoteknologi, gjennom døme og arbeid på moderne laboratorium. Du vil også møte etiske og samfunnsmessige problemstillingar knytt til teknologi.

Generell studiekompetanse eller realkompetanse. I tillegg må du oppfylle realfagskravet.

I henhold til opptaksreglene som trådde i kraft 01.01.09 (fag fra Kunnskapsløftet) dekkes realfagskravet av:

Matematikk R1 eller Matematikk (S1 + S2) og

Matematikk (R1 + R2) eller

Fysikk (1 + 2) eller

Kjemi (1 + 2) eller

Biologi (1 + 2) eller

Informasjonsteknologi (1 + 2) eller

Geofag (1 + 2) eller

Teknologi og forskningslære (1 + 2)

Sjå på denne nettstaden, for meir informasjon: http://studere.uib.no/realfagskrav

Fagkravene over kan også dekkes med fag fra Reform 94 og tidligere:

Matematikkravet dekkes av følgende matematikkvarianter: 2MX, 2MY eller 3MZ (evt 2MN).

VKII realfag dekkes av matematikk (3MX eller 3MY), fysikk (3FY), kjemi (3KJ) eller biologi (3BI).

Fagkombinasjoner med bioteknologi (BT) oppfyller også VKII realfag slik: 2KJ+ 3BT eller 2BI + 3BT.

Bakgrunn tilsvarande Kjemi 1+ 2, Fysikk 1 og Matematikk R1 + R2 vert tilrådd.

I henhold til Reglement for gradene bachelor og master skal ein bachelorgrad innehalde minst 10 stp sjølvstendig arbeid. Dette blir planlagt innanfor dei emna som inngår i spesialiseringa. Undervisninga skjer gjennom forelesninger, laboratoriearbeid med påfølgande journalskriving, prosjektoppgåver, rekneøvingar og gruppearbeid. Undervisningsformer står omtala under kvart einskild emne.

Krav til bachelorgraden i nanoteknologi er ein fagleg spesialisering på til saman 120 studiepoeng som består av følgjande emnar:

KJEM110, KJEM120, MAT111, MAT112, MOL100, MOL200, NANO100, NANO160, NANO200.

Minst eit av fysikkpara [PHYS101 og PHYS102] eller [PHYS111 og PHYS112].

Minst eit av emna: INF100, INF109, STAT101 eller STAT110.

I tillegg må bachelorgraden i nanoteknologi inneholde minst eit av laboratorieemna KJEM122, KJEM131 eller PHYS114. Ver merksam på at KJEM130 er obligatorisk forkunnskapskrav til KJEM131.

Studiet tek til med innføringsemne i kjemi og matematikk, samt ex.phil. Kjemiemnet byggjer på forkunnskapar tilsvarande Kjemi 1 + 2 frå VGS. Emnet introduserer ulike energi-omgrep og brukar dei til å forklare oppbygging, eigenskapar og reaksjonar til kjemiske stoff frå eit fysikalsk perspektiv. Det er laboratoriekurs i dette emnet.

Bachelorprogrammet i nanoteknologi inneheld 130 studiepoeng spesialisering innan nanoteknologi, grunnleggjande naturfag (molekylærbiologi, kjemi, fysikk) og matematikk. Dei resterande 50 studiepoenga inkluderer ex.phil. samt fire valfrie fag.

Studiet tek til med innføringsemne i kjemi og matematikk, samt ex.phil. Kjemiemnet byggjer på forkunnskapar tilsvarande Kjemi 1 + 2 frå VGS. Emnet introduserer ulike energiomgrep og brukar dei til å forklare oppbygging, eigenskapar og reaksjonar til kjemiske stoff frå eit fysikalsk perspektiv. Det er laboratoriekurs i dette emnet.

I det andre semesteret møter studentane nanoteknologi gjennom emnet Perspektiv i nanovitskap (NANO100). Her blir det særmerkte for nanovitskap og nanoteknologi vist av ei rad inviterte føredragshaldarar samt deltaking i forskningsgrupper som har prosjekt innan nanovitskap. Studentane vil også diskutere etiske problemstillingar knytt til teknologi og samfunn. Dette semesteret byr også på startemnet i molekylærbiologi (MOL100) og andre delen av grunnkurset i kalkulus. MOL100 introduserer dei viktige molekylære byggesteinane i ei levande celle, frå dei enkle aminosyrene og til biologiske makromolekyl som protein og DNA.
I det tredje semesteret blir kjemi vidareført gjennom ein systematisk gjennomgang av dei ulike grunnstoffa i naturen og som dermed utgjer det grunnleggjande alfabetet både innan kjemi og nanovitskap. Molekylærbiologi blir også vidareført i emnet Metabolisme: reaksjonar, regulering og kompartmentalisering (MOL200). Parallelt med dette møter studentane fysikk for første gang, med vekt på klassisk mekanikk. Dette skjer anten ved å følgje emnet Grunnkurs i mekanikk og varmelære (PHYS101) eller Mekanikk 1 (PHYS111). Det første av desse emna gir, saman med Grunnkurs i elektrisitetslære, optikk og moderne fysikk (PHYS102), ei innføring i grunnleggjande fysikk for ikkje-fysikarar. PHYS111 i kombinasjon med Elektromagnetisme og optikk (PHYS112) gir ein god start for vidare studiar i fysikk. Framstillinga er meir matematisk enn i PHYS101/102.
Både fjerde og femte semester inneheld eit NANO emne, i tillegg til to emne som bør veljast etter samråd med studierettleiar. I laupet av dei tre siste semestra i BSc studiet skal du ta eksamen i eit av fysikkemna PHYS102/112, og eit av metodefaga Elementær statistikk (STAT101), Grunnkurs i statistikk (STAT110), Grunnkurs i programmering (INF100) eller Dataprogrammering for naturvitskap (INF109). I tillegg må du ta minst eit av laboratoriefaga Syntetisk uorganisk kjemi (KJEM122), Organisk syntese og analyse (KJEM131) eller Grunnleggjande målevitskap og eksperimentalfysikk (PHYS114). KJEM131 er spesielt nyttig dersom du ønskjer å gå mot kombinasjonen kjemi/molekylærbiologi i masterstudiet, men dette føreset at du følgjer emnet Organisk kjemi (KJEM130), same semester.
Også i valet mellom emner i statistikk (STAT101/STAT110) og programmering (INF100/INF109) er det nyttig å tenkje framover mot masterstudium. Dersom du ønskjer å gå i teoretisk retning, er programmering eit svært nyttig verktøy. Statistikk er spesielt nyttig i dataanalyse av eksperimentelle måleresultat.

Fire valemne på til saman 40 stp bør veljast i forhold til planlagt masterstudium. Ein bør tidleg ta kontakt med studierettleiar for å få døme på gode fagkombinasjonar. Inntil 10 studiepoeng på 300-nivå kan inngå i den valfrie delen av bachelorgraden.

Med utdanning innan nanoteknologi/nanovitskap vil du blant anna kunne arbeide innan følgjande bransjar: Forsking, teknologisk industri, undervisning, offentlege kontrollorgan og forvalting. Med ein bachelorgrad i nanoteknologi har du eit godt grunnlag for å gå vidare på masterstudium i nanovitskap. Dersom du avsluttar studiane etter fullført bachelorgrad, er det breidda i realfagsbakgrunnen som er ditt største konkurransefortrinn.

Det er lagt opp til at du kan ta 6. semester i studiet utanlands. Bachelorprogrammet i nanoteknologi har ein tilrettelagt utvekslingsavtale med Det interdisiplinære nanosenteret (iNano) ved Universitetet i Århus.

Haust.

Programstyret har ansvar for faglig innhald, oppbygging av studiet og kvaliteten på studieprogrammet.

Studierettleiar for nanoteknologi.

Tlf: 55 58 34 46.

E-post: studieveileder@nano.uib.no eller studierettleiar@nano.uib.no.

Ekspedisjonen på Kjemisk institutt, tlf: 55 58 34 44.